3-9 Kasım Organ Nakli Haftası kapsamında, organ bağışının önemine dikkat çekildi.  Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Doku, Organ Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Organ Nakli ve Ulusal Koordinasyon Merkezi Birim Sorumlusu Seher Taş, ülkemizde organ ve doku nakli bekleyen hasta sayıları ile ilgili ise şu verileri paylaştı:“Ülkemizde bugün itibarıyla; 23 bin 633 böbrek, 2 bin 438 karaciğer, bin 328 kalp, 273 Pankreas, 174 akciğer, 3 bin 447 kornea ve 2 ince barsak olmak üzere, maalesef toplamda 31 bin 295 hastamız organ ve doku beklemektedir.”

Bekleme listesindeki sıralamanın nasıl yapıldığına dair açıklama yapan Taş, “Sıralama, bilimsel danışma komisyonlarımıza danışarak oluşturulan parametreler üzerinden tamamıyla bilgisayar ortamında hiçbir müdahale söz konusu olmadan otomatik olarak belirlenmektedir. Her organın sıralama ölçütleri farklıdır. Acil durumlarımız söz konusu olabilmektedir. Bunların da ölçütleri belirlidir. Her acil vaka 7/24 danışabildiğimiz acil bilimsel danışma komisyonları tarafından en ince ayrıntısına kadar irdelendikten sonra acil listesine alınır. Acil vaka istisna elektif vaka genel uygulamamızdır.” şeklinde konuştu.

Türkiye’de yabancılara yönelik yalnızca canlı vericili nakil hizmetleri sunulduğu bilgisini de aktaran Taş, şimdiye kadar 62 ülkeden gelen bin 944 hastaya karaciğer nakli hizmeti verilirken, 95 ülkeden gelen 3 bin 206 hastaya da böbrek nakli hizmeti sunulduğunu söyledi.

“İLAÇLARA ERİŞİM KONUSUNDA SORUN YAŞANMIYOR”

“Gerek nakil öncesi gerekse de nakil sonrasında, en ileri tedavi imkânları ve ilaçlar konusunda hiçbir erişim sorunu yaşanmamaktadır. Organ ve doku nakli hizmetleri geri ödeme kapsamında olan ve ilave ücret dahi alınamayacak sağlık hizmeti kategorisindedir. Hastalarımızın hiçbir ilaç ve tedavisi için erişim ve ödeme sorunu bulunmamaktadır. Bütün tedavi ve ilaçlar geri ödeme kapsamındadır.” bilgisini paylaşan Taş, hasta takibi açısından da ülkemizde özel ve etkili bir sistem yürütüldüğünü söyledi. Taş, konu ile ilgili şunları söyledi: “Transplantasyon, Diyaliz ve İzlem Sistemleri isminde TDIS olarak kısalttığımız bir sistemimiz bulunmaktadır. Bu sistem 2008’den bu yana aktif olarak kullanılmaktadır. Sistemde diyaliz tedavisi alan hastalarımız, bekleme listesinde yer alan hastalarımız ve nakil olan hastalarımızın bütün bilgilerine erişebilmekteyiz. Nakilden sonra yaşam boyunca hastaların takibi bu sistemde yapılabilmektedir. Merkezlerin nakil sonrası uzun sürelerdeki performansları bu sistemde izlenebilmektedir. Merkezler hastalarını hayat boyu takip etmekte ve bu sisteme veri girişi yapmaktadır. Hasta takibi açısından dünyanın en gelişmiş sistemlerinden olan TDIS tıpta elde edilen her yeni gelişmeyi içerecek şekilde revize edilebilen aktif bir sistemdir. Sistem en son güvenlik testlerinden geçmiştir ve şimdiye kadar hiçbir güvenlik açığı oluşmamıştır.”

Ayrıca hastaların başvuru için herhangi bir girişimde bulunmak zorunda kalmadan doğrudan nefroloji, gastroenteroloji gibi dâhili branşlar tarafından merkezlere yönlendirdiğinin altını çizen Taş, sürecin devamının organ ve doku nakli koordinatörleri ve nakil merkezi sorumlu cerrahlar tarafından yürütüldüğünü belirtti. Taş, sözlerine şöyle devam etti: “Hastalar gerekli tetkik ve tedavileri yapılarak konsey kararı ile organ bekleme listesine alınırlar. Hastaların böbrek ve karaciğer nakilleri için canlı vericili nakil imkanları mevcuttur. Alıcı adaylarının 2 yıl fiilen birlikte yaşadıkları eşleri ile 4’üncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarından nakil olma imkânı vardır. Bunların dışındaki vericiler için ise alıcı ve verici nakil merkezine başvurması halinde merkezlerimiz bunlara ait dosyaları hazırlar ve illerde bulunan etik komisyona başvuruyu gönderir. Komisyonlar alıcı ve vericiyi dinler ve vakayı her yönü ile inceler. Komisyonda emniyet müdürlüklerinden, hastanelerin psikiyatri servislerinden, barolardan ve il müdürlüklerimizden temsilciler yer almaktadır. Şayet komisyon başvuruyu etik açıdan uygun görürse nakle izin verir ancak herhangi bir şüphe söz konusu olursa başvuru reddedilir.”